سودآوری بیمه پارسیان در برابر عملکرد بیمه‌ای محتاط / وقتی افزایش سرمایه هم طعم ریسک دارد 

تیتر20 - جهش ناگهانی در بازار آرام بیمه، نام پارسیان را دوباره بر سر زبان‌ها انداخت. شرکتی که سال‌ها بی‌صدا و محتاط پیش می‌رفت، ناگهان با سودی چندهزار درصدی و تصمیمی برای افزایش سرمایه ۲۱۳ درصدی، همه نگاه‌ها را متوجه خود کرد. 

پشت این صعود چشمگیر، فقط ترازنامه‌ای پر از اعداد درخشان نیست؛ داستانی از جسارت، ابهام و تلاش برای بازسازی مالی جریان دارد. 

فروش یک دارایی بزرگ، توقف نماد در بورس و پرسش‌هایی درباره منشاء این سود غیرمنتظره، بیمه پارسیان را در موقعیتی قرار داده که در آن مرز میان موفقیت و تردید، از همیشه باریک‌تر به‌نظر می‌رسد.

افزایش سرمایه ۲۱۳ درصدی؛ گام بلند برای تقویت توانگری مالی
تصویب افزایش سرمایه ۲۱۳ درصدی بیمه پارسیان از ۱۶۰۰ میلیارد تومان به ۵۰۰۰ میلیارد تومان، نقطه عطفی در مسیر اصلاح ساختار مالی این شرکت محسوب می‌شود. 
این اقدام با هدف افزایش ظرفیت نگهداری ریسک، حفظ توانگری مالی و پشتیبانی از توسعه عملیات بیمه‌ای در سال ۱۴۰۴ انجام شده است. 

منابع تامین افزایش سرمایه نیز از دو بخش سود انباشته ناشی از فروش شرکت کانی‌سازان کیمیا (۲۶۰۰ میلیارد تومان) و اندوخته سرمایه‌ای (۸۰۰ میلیارد تومان) تامین شده است؛ نکته‌ای که نشان از رویکرد احتیاطی شرکت در استفاده از منابع درون‌زا به‌جای استقراض دارد. 

با این حال، منشاء این افزایش سرمایه یعنی سود ۹۴۸۱ میلیارد تومانی حاصل از فروش ۱۴.۲۹ درصد از سهام شرکت کانی‌سازان کیمیا وجهی دوگانه دارد: از یک‌سو، این معامله منجر به جهش چشمگیر شاخص‌های سودآوری در شش‌ماهه نخست سال ۱۴۰۴ شده است.

بر این اساس، سود عملیاتی رشد ۷۰۰ درصدی، سود خالص افزایش ۲۱۶۲ درصدی، و سود قبل از مالیات رشد ۲۵۳۳ درصدی را تجربه کرده‌اند. اما از سوی دیگر، اتکای بیش از حد به سودهای غیرتکرارشونده، تردیدهایی در پایداری این رشد مالی ایجاد می‌کند. 

اگرچه افزایش سرمایه از محل سود انباشته، به تقویت توان مالی کمک کرده، اما تداوم آن منوط به رشد پایدار درآمدهای بیمه‌ای و سرمایه‌گذاری‌های عملیاتی است. 

در واقع، این اقدام را می‌توان حرکتی هوشمندانه در کوتاه‌مدت و پرریسک در میان‌مدت دانست. افزایش توانگری مالی شرکت در کوتاه‌مدت موجب افزایش ظرفیت نگهداری ریسک و انعطاف بیشتر در پذیرش بیمه‌نامه‌های کلان خواهد شد، اما در افق بلندمدت، پارسیان نیازمند بازتعریف استراتژی درآمدی خود در بخش بیمه‌ای است تا از تکرار نوسانات ناشی از معاملات سرمایه‌ای پرهیز کند. 

توقف نماد در بورس 
در حالی‌که مجمع عمومی فوق‌العاده با مشارکت ۷۵.۷۶ درصد از سهامداران، افزایش سرمایه را تصویب کرد، نماد بیمه پارسیان در بازار سرمایه متوقف شد؛ رخدادی که نشانه‌ای از بروز ابهام در شفافیت اطلاعات مالی و تطبیق آن با الزامات نهادهای ناظر است. 

سه سناریو اصلی برای این توقف مطرح است: 
اول، تاخیر در ثبت رسمی افزایش سرمایه در اداره ثبت شرکت‌هاست. تا زمان ثبت نهایی، بورس مجاز به بازگشایی نماد نیست، زیرا حقوق سهامداران جدید باید به‌صورت رسمی در دفاتر شرکت ثبت شود. 

دوم، به‌عدم صدور مجوز نهایی بیمه مرکزی بازمی‌گردد. طبق مقررات، هرگونه افزایش سرمایه در شرکت‌های بیمه‌ای باید پس از بررسی تاثیر آن بر شاخص توانگری مالی تایید شود. 

اگرچه مدیرعامل بیمه پارسیان از «ثبت افزایش سرمایه» خبر داده، اما ممکن است تایید بیمه مرکزی هنوز در حال بررسی باشد؛ موضوعی که در شرایط افزایش ناگهانی سود می‌تواند حساس‌تر از معمول باشد. 

سوم، ابهام سازمان بورس در خصوص منشاء رشد سودآوری شرکت است. رشد بیش از ۲۰۰۰ درصدی سود خالص در ۶ ماهه نخست سال ۱۴۰۴، هرچند از نظر حسابداری ناشی از فروش سهام کانی‌سازان کیمیا است، اما از منظر تحلیلی، چنین نوسانی می‌تواند نیازمند توضیح تکمیلی درباره نحوه شناسایی سود و زمان تحقق آن باشد. 

در مجموع، توقف نماد را می‌توان اقدامی احتیاطی برای صیانت از شفافیت بازار دانست. با این حال، طولانی شدن آن، می‌تواند بر اعتماد سرمایه‌گذاران و نقدشوندگی سهام شرکت اثر منفی بگذارد. 

بیمه پارسیان در نقطه حساسی قرار دارد؛ از یک‌سو افزایش سرمایه می‌تواند پشتوانه‌ای برای رشد بلندمدت باشد، و از سوی دیگر، تاخیر در بازگشایی نماد، ریسک ادراکی نسبت به شفافیت مالی را بالا می‌برد. 

سودآوری چشمگیر در برابر عملکرد بیمه‌ای محتاط
تحلیل صورت‌های مالی شش‌ماهه ۱۴۰۴ نشان می‌دهد که اگرچه سود خالص و سود پایه هر سهم به‌ترتیب ۲۱۸۶ و ۲۲۴۷ درصد رشد داشته‌اند، اما سایر شاخص‌های عملیاتی رشد ملایمی را تجربه کرده‌اند. 

درآمد حق بیمه ناخالص تنها ۲۳ درصد و درآمد بیمه‌ای ۳۲ درصد افزایش یافته است. این اعداد اگرچه در مقایسه با متوسط صنعت (در محدوده ۲۵ تا ۳۰ درصد) رقابتی به‌نظر می‌رسند، اما با نرخ رشد سودآوری شرکت همخوانی ندارند و نشان می‌دهند موتور اصلی سود، نه در عملیات بیمه‌ای بلکه در سرمایه‌گذاری‌های غیرعملیاتی بوده است. 

نسبت خسارت بیمه پارسیان در شش‌ماهه نخست سال ۱۴۰۴ ، ۵۹ درصد گزارش شده؛ بالاتر از میانگین صنعت که ۵۰.۶ درصد است. 
این اختلاف، ضمن اشاره به افزایش خسارت سهم بیمه‌گران اتکایی (رشد ۵۸ درصدی)، بیانگر فشار هزینه‌ای بالاتر در رشته‌های پرریسک شرکت است. 

با این حال، کاهش ۴۸ درصدی در تغییرات سایر ذخایر فنی، نشانه‌ای از تعدیل رویکرد ذخیره‌گیری شرکت در برابر خسارات بالقوه است که می‌تواند تا حدی این فشار را خنثی کند. 

در حوزه سرمایه‌گذاری، نرخ بازدهی شرکت در نیمه نخست سال جاری، 7 درصد بوده که نسبت به ۳ درصد در دوره مشابه سال قبل رشد داشته، اما فاصله زیادی با نرخ ۱۷۵ درصدی سال ۱۴۰۳ دارد. 

این افت طبیعی است، زیرا سود سال گذشته ناشی از فروش دارایی خاص (کانی‌سازان کیمیا) بوده است. به‌عبارت دیگر، بازدهی جاری شرکت به محدوده واقعی‌تر و قابل‌پایدارتری بازگشته است. 

در بخش مشتریان نیز سیاست‌های بازنگری‌شده شرکت در انتخاب شرکای تجاری قابل توجه است. قطع همکاری با یکی از بیمه‌گذاران خودرویی زیان‌ده، نشان‌دهنده حرکت به‌سوی مدیریت پرتفوی مبتنی بر ریسک است؛ هرچند می‌تواند در کوتاه‌مدت از حجم فروش بکاهد. 

در بخش بیمه ترانزیت نیز با توجه به کاهش فعالیت‌های حمل‌ونقل بین‌المللی، پارسیان با مشارکت در کنسرسیوم بیمه‌ای تلاش کرده تا سهم خود را در این بازار حفظ کند. 
در حوزه خسارات، واقعه بندر شهید رجایی با خسارتی در حدود ۴۰۰ میلیارد تومان، آزمونی برای توانگری و مدیریت ریسک شرکت بود. 

با وجود پرداخت حدود ۶۰ میلیارد تومان خسارت، سهم پارسیان در این حادثه «محدود» و «قابل‌مدیریت» توصیف شده است. 
این موضوع در کنار نسبت توانگری مالی ۱۲۳ درصدی در سال ۱۴۰۳، نشان می‌دهد ساختار فنی شرکت هنوز از استحکام قابل‌قبولی برخوردار است. 

درخشش اعداد و واقعیت‌های پنهان
بیمه پارسیان در سال ۱۴۰۴ در نقطه‌ای قرار گرفته که موفقیت‌های مالی کوتاه‌مدت آن، بیش از هر زمان دیگری نیازمند تثبیت و شفافیت است. 

افزایش سرمایه ۵ همتی می‌تواند پشتوانه‌ای مهم برای رشد پایدار باشد، اما اتکا به سودهای غیرتکرارشونده و تداوم توقف نماد، چالشی جدی برای اعتماد بازار محسوب می‌شود. 
در مجموع، بیمه پارسیان در مسیر بازسازی ساختارمالی خود گام موثری برداشته است، اما آینده آن به میزان توانایی شرکت در تبدیل این سودهای مقطعی به عملکرد عملیاتی پایدار وابسته خواهد بود.